Γνώμη: Γιατί η προμήθεια νέων λεωφορείων δεν θα αναβαθμίσει άμεσα τις συγκοινωνίες της Αθήνας

Τα τελευταία χρόνια, το σύστημα του ηλεκτρονικού εισιτηρίου ήταν για τις κυβερνήσεις και τις διοικήσεις των συγκοινωνιών της Αθήνας η πανάκεια που θα έλυνε όλα τα προβλήματα. Η εισιτηριοδιαφυγή θα μηδενιζόταν, τα έσοδα από τα εισιτήρια θα αυξάνονταν, οι χρεώσεις θα ήταν πιο δίκαιες και οι μετακινήσεις πιο άνετες με τις συγκοινωνίες να αναβαθμίζονται από τη μια μέρα στην άλλη. 

Όσοι επιμέναμε ότι τίποτα από αυτά δεν θα γίνει, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, αφού η εισιτηριοδιαφυγή δεν πρόκειται να εξαφανιστεί εξαιτίας του ηλεκτρονικού εισιτηρίου, είμασταν μάλλον μειοψηφία. Το τι έγινε και το τι δεν έγινε μετά τη μετάβαση στο ηλεκτρονικό εισιτήριο μπορούν όμως πλέον να το δουν όλοι. 

Τους τελευταίους μήνες, η νέα εξέλιξη που παρουσιάζεται ως λύση για τα προβλήματα των συγκοινωνιών είναι η προμήθεια νέων λεωφορείων για την Αθήνα αλλά και τη Θεσσαλονίκη. Πρόκειται βεβαίως για μία εξέλιξη που έχει καθυστερήσει πολλά χρόνια, αφού με βάση τη σημερινή κατάσταση -λιγότερα από 1.000 λεωφορεία κυκλοφορούν καθημερινά στους δρόμους της Αθήνας- οι σχετικές διαδικασίες θα έπρεπε να είχαν δρομολογηθεί μία δεκαετία νωρίτερα. 

Το πρόβλημα είναι πως οι προσδοκίες που καλλιεργούνται και σε αυτή την περίπτωση δεν ανταποκρίνονται στην δύσκολη πραγματικότητα που θα συνεχίσουν να αντιμετωπίζουν οι επιβάτες των λεωφορείων για πολλά χρόνια ακόμα. Αν κάποιος περιμένει πως τα νέα λεωφορεία θα προσφέρουν μία εύκολη λύση, πολύ φοβούμαστε ότι θα απογοητευτεί εκ των υστέρων.

Ένα πρώτο ζήτημα που δεν έχει ακόμα διευκρινιστεί, είναι ο ακριβής αριθμός των λεωφορείων για την Αθήνα που θα περιλαμβάνει ο διαγωνισμός. Σε πρόσφατή του συνέντευξη, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κ. Καραμανλής ανέφερε πως θα γίνει προμήθεια 700 – 800 λεωφορείων χωρίς όμως να διευκρινίσει αν αναφέρεται στα λεωφορεία της Αθήνας ή αν μέρος αυτών θα δοθούν στον ΟΑΣΘ για τις ανάγκες της Θεσσαλονίκης. Σε νεότερη βέβαια συνέντευξή του ο υπουργός δήλωσε πως θα αγοραστούν 1.000 λεωφορεία για την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη (μόλις 200 για τη Θεσσαλονίκη;) Στο σχετικό διαγωνισμό που προκήρυξε η προηγούμενη κυβέρνηση αλλά έληξε άδοξα το φθινόπωρο, προβλέπονταν η προμήθεια 750 λεωφορείων, τα 450 για την Αθήνα και τα 300 για τη Θεσσαλονίκη. Οι νέοι αριθμοί ίσως γίνουν γνωστοί όσο πλησιάζει η ώρα της προκήρυξης του διαγωνισμού (ως τα μέσα Απριλίου, σύμφωνα με τον υπουργό). 

Εφόσον μέσα στα επόμενα χρόνια θα πρέπει να αποσυρθούν περίπου 800 λεωφορεία, όπως ανέφερε ο κ. Καραμανλής (ουσιαστικά το σύνολο των λεωφορείων που προμηθεύτηκε η Αθήνα μέχρι την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων, με ηλικία που φτάνει ή ξεπερνά κατά πολύ τα 20 χρόνια) ο αριθμός των οχημάτων που θα περιλαμβάνει η προμήθεια αυτή θα είναι σημαντικός για να αντιληφθούμε την κατάσταση που θα διαμορφωθεί. 

Σε περίπτωση που ο αριθμός των νέων λεωφορείων είναι μικρότερος των 700-800, είναι σίγουρο πως κάποια από τα παλιά λεωφορεία θα παραμείνουν στην κυκλοφορία για πολλά χρόνια ακόμα μέχρι να βρεθούν άλλοι τρόποι απόκτησης οχημάτων (ο υπουργός αναφέρθηκε και στη δυνατότητα leasing αν και δεν φαίνεται να υπάρχει σχεδιασμός για άμεση προσφυγή σε αυτή τη λύση). 

Αν και δεν γνωρίζουμε ακόμα αν ο ΟΑΣΑ σχεδιάζει να αποσύρει άμεσα ένα παλιό λεωφορείο για κάθε νέο που θα μπαίνει στην κυκλοφορία, το πιο πιθανό σενάριο είναι πως ο συνολικός αριθμός των λεωφορείων που κυκλοφορούν δεν πρόκειται να αυξηθεί κατακόρυφα ακόμα και όταν ολοκληρωθεί η προμήθεια των νέων λεωφορείων. Κατά συνέπεια οποιαδήποτε πύκνωση δρομολογίων πρέπει να αποκλειστεί. Στην καλύτερη περίπτωση μπορούμε να περιμένουμε πως θα σταματήσει το φαινόμενο να μην πραγματοποιούνται προγραμμαρτισμένα δρομολόγια λόγω έλλειψης οχημάτων, όπως συμβαίνει κατά κανόνα τα τελευταία χρόνια σε καθημερινή βάση.

Η διαθεσιμότητα των οχημάτων είναι όμως μόνο το ένα μέρος της εξίσωσης. Όσα λεωφορεία και να ήταν διαθέσιμα,  καμία αύξηση δρομολογίων δεν θα γινόταν δυνατή εφόσον παραμένει αμετάβλητος, ή μειώνεται, ο αριθμός των οδηγών. Πιθανότητα προσλήψεων δεν διαγράφεται στον ορίζοντα και έτσι  μονόδρομος φαίνεται πως είναι οι μετακινήσεις από άλλους φορείς του δημοσίου. Ήδη το τελευταίο διάστημα έχουν ληφθεί αποφάσεις για μετακίνηση στην ΟΣΥ οδηγών που υπηρετούν σε φορείς άσχετους με τις συγκοινωνίες της Αθήνας, αν και δεν έχει καταγραφεί ακόμα κάποια σημαντική αύξηση του προσωπικού καθώς την ίδια στιγμή υπάρχουν αποχωρήσεις οδηγών που συνταξιοδοτούνται. 

Ένας ακόμα απρόβλεπτος παράγοντας είναι η ηλεκτροκίνηση αφού η Αθήνα αναμένεται να γίνει η πρώτη ελληνική πόλη με στόλο ηλεκτρικών λεωφορείων. Εφόσον ισχύει η εξαγγελία του υπουργού για τον αριθμό των οχημάτων, θα γίνει προμήθεια 230 – 270 ηλεκτρικών λεωφορείων τα οποία όμως θα χρειαστούν και τον ανάλογο εξοπλισμό για την φόρτισή τους. Κατά συνέπεια θα απαιτηθούν χρονοβόρες και πολύπλοκες διαδικασίες για την αδειοδότηση και εγκατάσταση του εξοπλισμού φόρτισης στα αμαξοστάσια που θα φιλοξενούν τα λεωφορεία αυτά. Θα χρειαστεί επίσης και συνεργασία με την ΔΕΔΔΗΕ και τους λοιπούς αρμόδιους φορείς ώστε να εξασφαλιστεί πως το δίκτυο της ηλεκτροδότησης θα μπορεί να αντέξει τον επιπλέον φόρτο που θα απαιτηθεί. 

Το πότε θα ολοκληρωθεί η προμήθεια των νέων λεωφορείων παραμένει ερωτηματικό. Ακόμα και μετά την υπογραφή της σύμβασης (ή των συμβάσεων) που στην καλύτερη περίπτωση (αν δεν υπάρξουν καθόλου δικαστικές προσφυγές) θα συμβεί μέσα στο καλοκαίρι, θα απαιτηθούν 18 μήνες μέχρι την απόκτηση των πρώτων λεωφορείων. Εύκολα μπορεί να αντιληφθεί κανείς πως για την παράδοση και θέση στην κυκλοφορία του συνόλου του στόλου θα απαιτηθούν χρόνια, ειδικά αν υπάρξουν καθυστερήσεις για διάφορους λόγους. 

Η κυβέρνηση και οι διοικήσεις των συγκοινωνιών της Αθήνας οφείλουν να απέχουν από εξαγγελίες εντυπωσιασμού και να δίνουν ρεαλιστικά και με ακρίβεια εικόνα για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα ο στόλος των λεωφορείων και για τα βήματα που θα ακολουθήσουν. Ήδη ο κ. Καραμανλής αναφέρει σε κάθε συνεντευξή του ότι η κατάσταση είναι δύσκολη αλλά δεν αναφέρεται σε κάποιο ρεαλιστικό χρονοδιάγραμμα για την αντιστροφή της κατάστασης. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να γίνει ξεκάθαρο πως η προμήθεια νέων λεωφορείων είναι ένα σημαντικό βήμα αλλά από μόνη της δεν θα φέρει κάποια άμεση βελτίωση στις υπηρεσίες που λαμβάνουν καθημερινά οι Αθηναίοι.  

 

Be the first to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*