Πλησιάζει η ώρα των διαγωνισμών για την παραχώρηση υπηρεσιών ΚΤΕΛ, τόσο υπεραστικών, όσο και αστικών, τρία σχεδόν χρόνια μετά τη ψήφιση του νομοσχεδίου για την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Κανονισμού 1370/2007 στην χώρα μας, που σχετίζεται με την απελευθέρωση των επιβατικών μεταφορών.
Αυτή την εβδομάδα, τέθηκαν σε δημόσια διαβούλευση οι όροι των διαγωνισμών οι οποίοι θα πραγματοποιούνται ανά περιοχή προκειμένου να παραχωρηθούν οι υπηρεσίες αστικών και υπεραστικών επιβατικών μεταφορών, με εξαίρεση τις αστικές μετακινήσεις σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του ΟΑΣΑ και του ΟΣΕΘ αντίστοιχα.
Οι όροι του διαγωνισμού πάντως παραπέμπουν στους αντίστοιχους του διαγωνισμού που είχε πραγματοποιήσει ο ΟΑΣΑ για την παραχώρηση λεωφορειακών γραμμών, αφού περιλαμβάνεται υποχρέωση λειτουργίας συστημάτων ηλεκτρονικού εισιτηρίου και τηλεματικής από όλους τους μεταφορείς, καθώς και νέοι όροι για την ηλικία των λεωφορείων και την επίτευξη συγκεκριμένων δεικτών ποιότητας από την πλευρά των ιδιωτών.
Η διάρκεια των συμβάσεων που θα υπογράψουν οι ανάδοχοι για την μεταφορά επιβατών καθώς και δεμάτων έως 10 κιλών, θα έχει διάρκεια τα 10 έτη, με δυνατότητα επέκτασής της για 5 έτη ακόμα.
Όσον αφορά τις συμβάσεις για υπεραστικά δρομολόγια, πέρα από το ύψος της προσφοράς, κριτήρια για το διαγωνισμό θα αποτελούν η ηλικία των λεωφορείων του υποψηφίου, ο χρόνος έναρξης λειτουργίας επιβατικού σταθμού, καθώς και η ετοιμότητα του αμαξοστασίου και του στόλου. Η μέγιστη μέση ηλικία οχημάτων που θα γίνεται δεκτή θα είναι τα 16 έτη και η απόλυτη για κάθε όχημα τα 24 έτη. Ο επιβατικός σταθμός θα πρέπει να τεθεί σε λειτουργία το πολύ εντός 12 μηνών, ενώ για να επιτευχθεί η μέγιστη βαθμολογία, ο στόλος και το αμαξοστάσιο θα πρέπει να είναι άμεσα διαθέσιμα κατά την υπογραφή της σύμβασης.
Για το αστικό συγκοινωνιακό έργο (αστικά ΚΤΕΛ), τα κριτήρια θα περιλαμβάνουν την ηλικία των λεωφορείων, τον χρόνο έναρξης λειτουργίας αμαξοστασίου, την εκτέλεση δρομολογίων με οχήματα μηδενικών εκπομπών και την ετοιμότητα του στόλου. Και σε αυτή την περίπτωση θα ισχύουν τα όρια ηλικίας των οχημάτων που αναφέρθηκαν (έως 16 έτη ο μέσος όρος και ως 24 έτη για κάθε όχημα ξεχωριστά), αλλά προβάδισμα θα έχουν όσοι δεσμευτούν ότι θα εκτελέσουν περισσότερα οχηματοχιλιόμετρα ανά έτος με οχήματα μηδενικών εκπομπών.
Κατ΄εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, ως το 2030, τουλάχιστον το 23,5% του μεταφορικού έργου θα πρέπει να γίνεται με οχήματα μηδενικών εκπομπών, ενώ το τουλάχιστον το 47% θα πρέπει να αφορά «καθαρά» οχήματα. Ο στόλος των λεωφορείων θα πρέπει να είναι στο σύνολό του διαθέσιμος το αργότερο εντός 6 μηνών από την υπογραφή της σύμβασης, ενώ κάθε όχημα θα πρέπει να πληροί το σύνολο των τεχνικών προδιαγραφών που ορίζεται από το διαγωνισμό.
Όπως και στις αντίστοιχες συμβάσεις του ΟΑΣΑ, οι ανάδοχοι των διαγωνισμών για τα υπεραστικά και αστικά δρομολόγια ανά την Ελλάδα θα πρέπει με δικά τους έξοδα να εγκαταστήσουν και να λειτουργήσουν Αυτόματο Σύστημα Συλλογής Κομίστρου (ηλεκτρονικό εισιτήριο) καθώς και σύστημα Τηλεματικής. Η πληρωμή του εισιτηρίου θα είναι δυνατή σε εκδοτήρια, εντός των λεωφορείων, μέσω mobile εφαρμογής, καθώς και με τη χρήση τραπεζικής κάρτας. Το σύστημα της τηλεματικής θα περιλαμβάνει τηλεματικό εξοπλισμό εντός των λεωφορείων, ιστοσελίδα και εφαρμογή πληροφόρησης επιβατών και οθόνες πληροφόρησης σε κεντρικούς σταθμούς. Προβλέπεται επίσης ότι σε περιοχές που δεν υπάρχει σήμα κινητής τηλεφωνίας, το σύστημα τηλεματικής θα πρέπει να λειτουργεί με εναλλακτικούς τρόπους, όπως δορυφορικά μέσω Starlink.
Και τα δύο αυτά συστήματα θα πρέπει να πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις συμβατότητας και διαλειτουργικότητας που θα ορίσει το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.
Ο ανάδοχος θα τηρεί αναλυτικά στοιχεία για την παροχή των υπηρεσιών μέσω των οποίων θα υπολογίζονται Δείκτες Ποιότητας, οι οποίοι θα οδηγούν σε ποινές και επιβραβεύσεις. Οι Δείκτες Ποιότητας θα αφορούν την τήρηση του προγράμματος δρομολογίων, την αξιοπιστία της εξυπηρέτησης, την χρήση μέσου/πληρότητα και το επίπεδο ικανοποίησης χρηστών.
Τέλος, στους όρους των διαγωνισμών θα περιλαμβάνονται οι ανώτατες επιτρεπόμενες τιμές των κομίστρων οι οποίες ποικίλουν από 0,0812 ευρώ ανά χιλιόμετρο έως 0,0947 ευρώ ανά χιλιόμετρο, ανάλογα την περιφέρεια, με την ανώτατη τιμή για τα αστικά εισιτήρια να ανέρχεται σε 1,93 ευρώ. Επιπλέον, υπάρχει υποχρέωση για μειωμένα εισιτήρια για μαθητές και πολύτεκνους (50%) καθώς και φοιτητές (25%).
Αλέξανδρος Λιάρος – athenstransport.com
