Το συνεχιζόμενο πρόβλημα της έλλειψης οδηγών λεωφορείων, αφού οι προσλήψεις υπολείπονται των αποχωρήσεων, οδηγεί σε σημαντική αύξηση των δρομολογίων λεωφορείων που δεν πραγματοποιούνται καθημερινά, παρά τις προσπάθειες για πύκνωση των δρομολογίων σε συγκεκριμένες γραμμές και χρονικές ζώνες όπου υπάρχει μεγάλη επιβατική κίνηση.
Σύμφωνα με την Έκθεση Πεπραγμένων της Ο.ΣΥ. ΑΕ για το 2024, της δημόσιας δηλαδή εταιρείας που πραγματοποιεί το μεγαλύτερο μέρος του οδικού μεταφορικού έργου στην πρωτεύουσα, 504 χιλ. από τα 3,33 εκατ. προγραμματισμένα δρομολόγια λεωφορείων και τρόλεϊ μέσα στη χρονιά δεν πραγματοποιήθηκαν. Σε ποσοστό 87,7% αυτό οφείλονταν σε έλλειψη οδηγού, ενώ τα υπόλοιπα δεν πραγματοποιήθηκαν εξαιτίας βλαβών, κλεισίματος δρόμων, στάσεων εργασίας κ.λπ.
Έτσι, τα δρομολόγια που δεν πραγματοποιήθηκαν μέσα στο 2024 λόγω έλλειψης οδηγών έφτασαν τις 440 χιλ., αύξηση 37,3% σε σχέση με το 2023 όταν για τον ίδιο λόγο δεν είχαν πραγματοποιηθεί 320 χιλ. δρομολόγια. Τα εκτελεσθέντα δρομολόγια μειώθηκαν κατά -3,7% φτάνοντας τα 2,8 εκατ., ενώ την ίδια ώρα τα εκτελεσθέντα οχηματοχιλιόμετρα αυξήθηκαν κατά 1,4% κάτι που οφείλεται σε αύξηση των δρομολογίων σε γραμμές μεγάλου μήκους (γραμμές κορμούς). Η μείωση δηλαδή των δρομολογίων πλήττει κυρίως τις γραμμές μικρότερου μήκους, ιδιαίτερα αυτές σε περιοχές εκτός του κέντρου της Αθήνας.
Το προσωπικό της Ο.ΣΥ. μειώθηκε κατά -3,7% το 2024, φτάνοντας τους 4.527 εργαζόμενους, κάτι που οφείλεται στο ότι προσλήφθηκαν 44 εργαζόμενοι αλλά αποχώρησαν 216. Όσον αφορά όμως τους οδηγούς και ελιγμοδηγούς που αποτελούν την πλειονότητα του προσωπικού, η μείωση ήταν μεγαλύτερη και έφτασε το -8,4% αφού από τους 2.955 το 2023 έφτασαν τους 2.707 το 2024. Αυξήθηκε πάντως το εργατοτεχνικό προσωπικό που ανήλθε σε 970 εργαζόμενους στο τέλος του 2024 (+4,2%), ενώ σταθερός ήταν ο αριθμός του διοικητικού προσωπικού (235 άτομα, +0,4%).
Η πορεία μείωσης του προσωπικού της ΟΣΥ δύσκολα θα ανατραπεί βραχυπρόθεσμα καθώς οι περισσότεροι εργαζόμενοι στο τέλος του 2024 (56,5%) ήταν άνω των 50 ετών, άρα κοντά σε ηλικία συνταξιοδότησης. Κάτω των 35 ετών ήταν μόλις το 1,5% των εργαζόμενων.
Στο τέλος του 2024, η Ο.ΣΥ. διέθετε ένα στόλο 945 ιδιόκτητων θερμικών οχημάτων μέσης ηλικίας 21,1 ετών, 292 θερμικών χρονομισθωμένων οχημάτων (Leasing) μέσης ηλικίας 13,8 ετών, 199 Τρόλεϋ μέσης ηλικίας 22,8 ετών και 140 ηλεκτροκίνητα οχήματα νέας τεχνολογίας πρώτης κυκλοφορίας 2024. Από τα θερμικά λεωφορεία, 298 ήταν οχήματα πετρελαίου τεχνολογίας EURO II τα οποία σύμφωνα με νεότερες δηλώσεις αποσύρθηκαν τελικά εντός του 2025, ενώ την ίδια ώρα έχουν προστεθεί καινούρια οχήματα μέσω προμηθειών και leasing.
Κατά το έτος 2024 από τα θερμικά λεωφορεία καλύφθηκαν συνολικά 200 γραμμές, (14 Ειδικές, 51 Κεντρικές, 10 Διακεντρικές, 19 Αξονικές, 11 Διαδημοτικές, 6 Express και 89 Τροφοδοτικές), ενώ από τα ηλεκτροκίνητα λεωφορεία καλύφθηκαν 20 γραμμές (9 Κεντρικές, 9 Διακεντρικές και 2 Τροφοδοτικές). Μέσα στη χρονιά ιδρύθηκε μία νέα γραμμή (400) καθώς και 6 προσωρινές, ενώ επέστρεψαν στην ΟΣΥ και 5 γραμμές που εκτελούνταν από τα ΚΤΕΛ τα τελευταία χρόνια (051, 052, 122, 171, 302).
Κατά τη διάρκεια του 2024, η Υπηρεσία Μετακίνησης ΑμεΑ με τρία ειδικά διαμορφωμένα λεωφορεία εξυπηρέτησε περίπου 1.412 άτομα που πραγματοποίησαν 3.764 (δωρεάν) μετακινήσεις προς χώρους αναψυχής, χώρους εργασίας, σχολεία, νοσοκομεία, ιατρεία και σε χώρους με αθλητικές εγκαταστάσεις, ενώ διένυσαν συνολικά 71.724 οχηματοχιλιόμετρα. Παράλληλα, πραγματοποιήθηκαν και 51 ομαδικές μετακινήσεις με 312 άτομα.
Δώδεκα περίπου τροχαία ατυχήματα με λεωφορεία συνέβαιναν κάθε μέρα το 2024, αφού ο συνολικός αριθμός τους στο τέλος της χρονιάς έφτασε τα 4.305 από 4.212 ένα χρόνο νωρίτερα. Περισσότερα από τα μισά (2.322) έγιναν με ευθύνη οδηγών της ΟΣΥ, έναντι 1.801 με ευθύνη τρίτων.
Όσον αφορά την επικοινωνία με το επιβατικό κοινό, το 2024 η ΟΣΥ έλαβε με κάθε μέσο 11.976 επιστολές / αιτήματα / υποδείξεις πολιτών, αυξημένες (29,8%) έναντι των αντίστοιχων 9.230 υποθέσεων του προηγούμενου έτους. Οι περισσότερες επιστολές (6.458) αφορούσαν παρατηρήσεις πολιτών επί του προγραμματισμού και της εκτέλεσης του συγκοινωνιακού έργου, σημαντικά αυξημένες κατά 52,8% έναντι των αντίστοιχων 4.226 του 2023. Επιπλέον, 3.066 επιστολές αφορούσαν συμπεριφορές προσωπικού της εταιρείας, αυξημένες κατά +31,8% από το 2023.
Μείωση εσόδων αλλά επιστροφή στην κερδοφορία
Διπλασιασμό του κύκλου εργασιών και επιστροφή στην κερδοφορία δείχνουν τα οικονομικά αποτελέσματα του 2024 για την ΟΣΥ. Ο κύκλος εργασιών ανήλθε σε 231,5 εκατ. ευρώ το 2024 από 112,2 εκατ. ευρώ το 2023.
Τα έσοδα της ΟΣΥ το 2024 ανήλθαν σε 106,5 εκατ. ευρώ από 112,2 εκατ. ευρώ ένα χρόνο νωρίτερα, κάτι που οφείλεται στη μείωση των εσόδων από ανταποδοτική πολιτική των υπουργείων, παρά την αύξηση των εσόδων από πωλήσεις εισιτηρίων και καρτών. Η δε αύξηση στον κύκλο εργασιών οφείλεται κυρίως στην μεγάλη αύξηση των εσόδων από συμβάσεις δημοσίου (στα 153,9 εκατ. ευρώ από 46 εκατ. ευρώ), παρά τη μείωση των απευθείας επιχορηγήσεων που ανήλθαν σε 24,2 εκατ. ευρώ (από 121,4 εκατ. ευρώ το 2023). Καταλυτική για την κερδοφορία της επιχείρησης ήταν η αμοιβή της σύμβασης συγκοινωνιακού έργου ποσού 124,9 εκατ. ευρώ που έχει μειώσει την ανάγκη για απευθείας επιχορηγήσεις.
Τα κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA) ανήλθαν σε 16 εκατ. ευρώ, από 4,1 εκατ. ευρώ το 2023, ενώ μετά των φόρων, τα κέρδη ανήλθαν σε 2,2 εκατ. ευρώ, από ζημίες ύψους 14,5 εκατ. ευρώ το 2023.
Μέσα στο 2024, η ΟΣΥ επένδυσε 11,7 εκατ. ευρώ το μεγαλύτερο μέρος των οποίων αφορούσε τεχνικά έργα, ενώ 1 εκατ. ευρώ κόστισε η ανακατασκευή οχημάτων μέσω ιδιοπαραγωγής. Η εταιρεία δεν δαπάνησε ποσά για προμήθεια νέων οχημάτων αφού τις διαδικασίες αυτές έχει αναλάβει το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.
Αλέξανδρος Λιάρος – athenstransport.com
