Προς τα τέλη Αυγούστου, ενώ πολλοί Αθηναίοι επέστρεφαν στην πόλη, το Athens Transport άρχισε να λαμβάνει μηνύματα από αναγνώστες για προβλήματα στη λειτουργία του συστήματος τηλεματικής των λεωφορείων και τρόλεϊ. Λεωφορεία «αόρατα» για το σύστημα, λανθασμένοι χρόνοι άφιξης στις στάσεις, ακόμα και μία γενική διακοπή της λειτουργίας του συστήματος το απόγευμα της Δευτέρας 1 Σεπτεμβρίου.
Προβλήματα που μόνο πρωτόγνωρα δεν είναι, αφού επαναλαμβάνονται συνεχώς στα δέκα χρόνια λειτουργίας της τηλεματικής. Κατά το διάστημα αυτό, από την πλευρά του ΟΑΣΑ ποτέ δεν υπήρξε κάποια επίσημη παραδοχή για τυχόν συστημικά προβλήματα της τηλεματικής, παρά τα παράπονα του επιβατικού κοινού, με τον οργανισμό να συνεχίζει απρόσκοπτα τις πληρωμές διαθεσιμότητας ύψους εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ το μήνα προς την εταιρεία που ανέλαβε την υλοποίηση και λειτουργία του συστήματος μέσω Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα.
Η σύμβαση ΣΔΙΤ υπογράφθηκε τον Ιούνιο του 2014 ανάμεσα στον ΟΑΣΑ και την εταιρεία ειδικού σκοπού Advanced Transport Telematics (που συνέστησε η κοινοπραξία Intrasoft International S.A. – Intrakat) κατόπιν διεθνούς διαγωνισμού. Η διάρκεια της σύμβασης ορίστηκε σε 12 έτη, με υλοποίηση του έργου εντός 18 μηνών και συντήρηση για τα επόμενα 10,5 έτη. Το σύστημα τέθηκε τελικά σε λειτουργία την άνοιξη του 2016.
Στις αρχές του 2020 είχαμε αναφερθεί αναλυτικά στα προβλήματα της τηλεματικής με ελάχιστες βελτιώσεις να έχουν παρατηρηθεί έκτοτε:
Στην πρώτη κατηγορία περιλαμβάνεται το φαινόμενο με τα δρομολόγια – φάντασμα. Λεωφορεία που φαίνονται στην εφαρμογή της τηλεματικής (ή η ώρα άφιξής τους αναγράφεται στις οθόνες) για να εξαφανιστούν στη συνέχεια ή λεωφορεία που περνούν χωρίς να είναι εμφανή στην τηλεματική.
Η ακρίβεια των δεδομένων ακόμα και σήμερα, 5 χρόνια μετά την έναρξη λειτουργίας της τηλεματικής εξακολουθεί να ποικίλει από γραμμή σε γραμμή και από περιοχή σε περιοχή. Σε πολλές περιπτώσεις χρειάζονται μέχρι και μήνες προκειμένου να προστεθούν στην εφαρμογή νέες στάσεις αφού αυτές ιδρυθούν ενώ άλλες είναι τοποθετημένες στο χάρτη σε λάθος σημεία σε σχέση με την πραγματική τους θέση.
Άλλα προβλήματα έχουν αρχίσει να παρουσιάζονται με το πέρασμα του καιρού. Τόσο η εφαρμογή OASA Telematics όσο και η ιστοσελίδα telematics.oasa.gr έχουν γίνει περισσότερο δυσλειτουργικές ενώ η εμφάνισή τους σήμερα είναι ξεπερασμένη και δύσχρηστη. Τα δεδομένα πολλές φορές αργούν υπερβολικά να φορτώσουν ή η εφαρμογή παγώνει εντελώς με αποτέλεσμα η επανεκκίνησή της εφαρμογής να είναι μονόδρομος.
Τότε, είχαμε καταλήξει ότι για τα επόμενα 6 χρόνια, μέχρι δηλαδή και το 2026, δεν αναμένονται ουσιαστικές αλλαγές, λόγω των περιορισμών της σύμβασης ΣΔΙΤ, εκτός κι αν ο ΟΑΣΑ επωμιστεί το σχετικό επιπλέον κόστος. Τον Φεβρουάριο του 2024 έγινε αναβάθμιση της εφαρμογής για κινητά με λογισμικό iOS. Λίγους μήνες νωρίτερα, ο ΟΑΣΑ είχε προχωρήσει σε “τεχνολογική αναβάθμιση” μέσω τοποθέτησης αυτοκόλλητων με κωδικούς QR σε στάσεις οι οποίοι παρέπεμπαν στην ιστοσελίδα της τηλεματικής. Μέχρι σήμερα αρκετά από τα αυτοκόλητα αυτά έχουν αποκολληθεί.
Πλέον, καθώς η σύμβαση πλησιάζει στο τέλος της, ο οργανισμός προετοιμάζει νέο μεγάλο διαγωνισμό για την ανάθεση της συντήρησης του συστήματος από τα μέσα του 2026 και για τα τα επόμενα χρόνια. Πριν λίγες ημέρες, το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ενέκρινε της ανάληψη πολυετούς υποχρέωσης του ΟΑΣΑ ποσού ύψους 22.920.000 ευρώ, για τη λειτουργίας, συντήρηση και τεχνική διαχείριση του συστήματος τηλεματικής. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί σε 4.854.000 ευρώ για τα έτη 2027 – 2030 και 2.292.000 ευρώ για τα έτη 2026 και 2028.
Ο ΟΑΣΑ δηλαδή υπολογίζει πως θα συνεχίσει να καταβάλλει πάνω από 400.000 ευρώ μηνιαίως σε ιδιώτη για τη λειτουργία της τηλεματικής. Όταν γίνουν γνωστοί οι όροι του διαγωνισμού θα μάθουμε αν η νεότερη αυτή εργολαβία θα συνοδευτεί από ουσιαστικές βελτιώσεις, όπως οι παλιές εξαγγελίες για επιπλέον «έξυπνες» στάσεις, ενσωμάτωση δρομολογίων Μετρό και Τραμ ή ανασχεδιασμό της εφαρμογής ή αν θα περιοριστεί στη διαχείριση της σημερινής, συχνά προβληματικής, λειτουργίας.
Αλέξανδρος Λιάρος – athenstransport.com
